Met vuistengestomp en voetengetrap

Het wel en wee van drie generaties Bossche beiaardiers en hoe maatschappelijke en economische omstandigheden hun leven beïnvloedden.

Nieuw boek onthult 120 jaar familiegeschiedenis van beiaardiers in ’s-Hertogenbosch

’s-Hertogenbosch – In zijn nieuwste boek duikt Joost van Balkom in de rijke geschiedenis van zijn familie, die zich al meer dan een eeuw toelegt op het bespelen van de beiaard. Terwijl anderen de overstap maakten naar het lichtere pianoklavier, koos deze familie voor de traditionele weg: het stokkenklavier. Een keuze die symbool staat voor hun doorzettingsvermogen en toewijding aan hun vak.

Door het familieverhaal te plaatsen binnen een historisch en economisch perspectief, biedt het boek niet alleen een inkijkje in de muzikale traditie van de familie, maar ook in de bredere ontwikkelingen binnen de culturele sector en de rechtspositie van musici in Nederland. Het verhaal speelt zich grotendeels af in ’s-Hertogenbosch, waar de familie woonde en werkte, en laat zien hoe economische omstandigheden door de jaren heen invloed hadden op musici en kunstenaars.

Naast historische analyses bevat het boek tal van anekdotes en persoonlijke verhalen, vaak met de authentieke, romantische taal uit die tijd. Hierdoor ontstaat een levendig en intiem beeld van het leven van de familieleden, hun liefde voor muziek en hun strijd tegen sociale en economische tegenslagen.

Joost: “Mijn familie heeft zich altijd ingezet voor het verbeteren van de omstandigheden voor musici, ondanks de vele obstakels op hun pad. Dit boek is niet alleen een eerbetoon aan hen, maar ook een document over de bredere muzikale geschiedenis en het erfgoed van de beiaard in Nederland.”

Het boek verschijnt in oktober 2025 en is verkrijgbaar bij boekhandels. Voor meer informatie of interviewverzoeken kunt u contact opnemen met secretaris@beiaardonline.nl of bel 06-26284362.

Jacob van Eyck Festival 2025: klinkend erfgoed in de spotlights

Van 8 tot en met 12 oktober 2025 in ’s-Hertogenbosch en Heusden

’s-Hertogenbosch, 3 februari 2025 – Dit najaar viert ’s-Hertogenbosch een bijzondere muzikale mijlpaal: het 600-jarig bestaan van de beiaardtraditie in de stad. Ter ere hiervan vindt van 8 tot en met 12 oktober 2025 de vierde editie van het Jacob van Eyck Festival plaats. Dit festival, gewijd aan de legendarische blinde componist, beiaardier en innovator Jacob van Eijck, biedt een divers programma met concerten, workshops en unieke erfgoedactiviteiten.

600 jaar beiaard in ’s-Hertogenbosch

Al sinds 1425 klinkt de beiaard over de stad vanaf de Sint-Jan. De eerste bekende beiaardier, Alart metten Clocken, legde de basis voor een traditie die tot op de dag van vandaag voortleeft. In 2025 wordt deze rijke geschiedenis geëerd met een programma dat oude muziek verbindt met hedendaagse beiaardtechnieken.

Festivalprogramma

Het Jacob van Eyck Festival 2025 breidt uit en omvat tal van bijzondere evenementen:

• Workshops en educatie: basisschoolleerlingen ontdekken de magie van de beiaard in de workshop Hemelse Tonen, onder leiding van stadsbeiaardier Joost van Balkom en zijn leerling Rinka van der Schans.
• Openingsconcert: stadsbeiaardier Joost van Balkom en Rinka van der Schans spelen composities op de Sint-Jansbeiaard van 125 jaar Bossche beiaardcultuur. Een exclusieve luisterplek in de tuin van de Plebanie aan de Choorstraat biedt ruimte aan 50 genodigden.
• Extra optie: Middeleeuws klokkengieten: een historisch spektakel op de Parade waarbij vier nieuwe klokken voor de Sint-Jan op traditionele wijze worden gegoten. Dit gebeurt voor het eerst sinds 1640! Omdat dit plan afhankelijk is van vergunningen, zien wij 2025 als het startpunt om dit uniek evenement van de grond te krijgen. 
• Beiaard- en blokfluitconcerten: zestien concerten door gastbeiaardiers uit Nederland, België en Frankrijk, verspreid over de locaties in ’s-Hertogenbosch, Heusden en Drunen. Blokfluitiste Wendy Wouters zal voorafgaand aan lezingen muziek spelen voor solo-blokfluit van Jacob van Eyck.
• Jong talent: studenten van de Nederlandse Beiaardschool en de Bossche Beiaardschool krijgen de kans om te spelen op de Sint-Jansbeiaard.
• Rondleiding voor blinden en slechtzienden: een primeur! De Sint-Janstoren opent zijn deuren voor een speciale ervaring waarbij bezoekers niet alleen de klokken kunnen horen, maar ook voelen.
• Dansen in de stad: op de klanken van de Bossche beiaard wordt onder leiding van Anne Horster gedanst.
• Aanbieden boek: stadsbeiaardier Joost van Balkom heeft een boek geschreven met als titel ‘Met vuisten gestomp en voetengetrap’. In dit boek vertelt Joost, vanuit het familiearchief van zijn grootvader, zijn vader en hemzelf, de familiegeschiedenis van de Van Balkoms. 
• Met de hand luiden van de zeven zwaarste klokken van de Sint-Jan
• Optreden met harmonie Sint-Cecilia met stadsbeiaardier Joost van Balkom op de rijdende beiaard.
• Podcast: Hannelore van Balkom en Sam Vercammen hebben een podcast gemaakt met de titel Met vuisten gestomp en voetengetrap waarin historische opnames van de afgelopen honderd jaar zijn verwerkt. 

Toegankelijk erfgoed

Het Jacob van Eyck Festival streeft ernaar om cultureel erfgoed voor een breed publiek toegankelijk te maken. Dankzij samenwerkingen met lokale erfgoedorganisaties, scholen en sponsoren blijft het merendeel van de activiteiten gratis te bezoeken.

Over het festival

Het Jacob van Eyck Festival wordt georganiseerd door de Bossche Beiaardstichting (BBS) en vindt eens in de twee jaar plaats in ’s-Hertogenbosch en Heusden. De organisatie wordt gedragen door een mix van ervaren bestuurders en lokale vrijwilligers, met ondersteuning van culturele fondsen en sponsoren.

Voor meer informatie, het volledige programma en persaanvragen:
📧 Bossche Beiaardstichting, secretaris@beiaardonline.nl, 0626284362
🌍 jacobvaneyckfestival.nl

Met de hand klokken luiden in Den Bosch

Met de handluiden hersteld in Sint Janstoren

Na een langdurige restauratie/renovatie is de toren van de Sint-Jan vrijdag 9 juli 2021 heropend. Op de tentoonstellingszolder op de tweede verdieping werd welluidend stil gestaan bij dit moment. Zeven genodigden hingen aan de touwen. Dat gebeurde ruim 65 jaar geleden voor het laatst.

Tot de klokkenluiders behoorden onder anderen de jongste beiaardier van Nederland Darian van Ipenburg (9), plebaan Vincent Blom wethouder Huib van Olden en voorzitter van de Bossche beiaardstichting Ben Klinkenberg. De tentoonstellingsruimte op zolder kreeg een opknapbeurt. Daar hangen nu ook de zeven touwen om de klokken te luiden. Op initiatief van Joost van Balkom zijn zeven van de laagste luidklokken zo omgebouwd dat zij weer met de hand geluid kunnen worden. De klokken kunnen worden aan- en afgekoppeld. Zodat zowel mechanisch als met de hand kan worden geluid.

Werkgroep klokkenluiders Sint Jan

Voor het met de hand luiden van de zeven zwaarste klokken wordt een werkgroep in het leven geroepen waarin, in ieder geval, Kring vrienden van ‘s-Hertogenbosch, de stadsbeiaardier, de plebaan Vincent Blom en de Bossche Beiaardstichting vertegenwoordigd zijn. Deze werkgroep gaat onderzoeken hoe en wanneer er het beste met de hand geluid kan gaan worden. Als het aan de stadsbeiaardier ligt, wordt deze werkgroep genoemd naar de eerste beiaardier van Den Bosch Alart metten Clocken.

Gemeente Den Bosch:

https://www.erfgoedshertogenbosch.nl/verhalen/handluiden-klokken-sint-jan

Tekst en filmpjes:

Dtv:

https://dtvnieuws.nl/nieuws/artikel/sint-jan-kan-zijn-klokken-weer-luiden-mechanisch-en-met-de-hand

Omroep Brabant:

https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/3417348/darian-10-vliegt-de-lucht-in-tijdens-handmatig-luiden-klokken-sint-jan

Brabants Dagblad

https://www.bd.nl/den-bosch-vught/na-65-jaar-klokken-van-sint-jan-weer-ouderwets-geluid~a3141622/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

Voor meer info: www.beiaardonline.nl